Lokalny program rewitalizacji 2017-2023
Lokalny Program Rewitalizacji (LPR) jest podstawowym narzędziem planowanych działań rewitalizacyjnych oraz gminnym dokumentem określającym obszary znajdujące się w stanie kryzysowym i przeznaczone do objęcia wsparciem, a także wskazującym cele i kierunki działań zmierzających do wyprowadzenia obszarów z tego stanu.
LPR bazuje na szczegółowych analizach różnorodnych zagadnień w sferach społecznej, funkcjonalno-przestrzennej, środowiskowej i gospodarczej. Określa główne pola interwencji, instrumenty wsparcia, zadania i szczegółowy wybór projektów do realizacji. Opisuje również system ich finansowania, zarządzania i wdrażania. Poza swoim strategiczno-planistycznym charakterem pełni funkcję mapy drogowej działań rewitalizacyjnych.
Lokalny Program Rewitalizacji dla Szczecina został uchwalony przez Radę Miasta w dniu 30 stycznia 2018 roku jako zmiana dotychczas obowiązującego dokumentu przyjętego w 2010 roku. Obecna aktualizacja spełnia wymagania określone w „Wytycznych w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020”.
Z treścią Lokalnego Programu Rewitalizacji można zapoznać się na stronie:
www.szczecin.pl/rewitalizacja
Opracowanie aktualnego LPR przebiegało etapowo. W trakcie jego realizacji:
- opracowano diagnozę Miasta Szczecin
- wyznaczono obszar rewitalizacji:
- przeprowadzono szczegółową, pogłębioną analizę obszaru rewitalizacji
- opracowano karty projektów przedsięwzięć
- określono oczekiwane cele i efekty
Podczas trwania prac nad aktualizacją LPR mieszkańcy mogli uczestniczyć w 5 spotkaniach konsultacyjnych, podczas których można było porozmawiać na temat przedsięwzięć rewitalizacyjnych, przygotować swoje propozycje i zapoznać się z aktualną diagnozą miasta.
Spotkania były skierowane zarówno do mieszkańców miasta, przedsiębiorców i organizacji pozarządowych. Podczas spotkań uczestnicy mogli nie tylko porozmawiać na temat stanu zaawansowania prac rewitalizacyjnych w mieście (sukcesywnie prowadzonych od 2010 roku), ale również dowiedzieć się, które osiedla w Szczecinie oraz w jakim zakresie wymagają działań rewitalizacyjnych.
Od czerwca 2017 roku na terenie obszaru działa punkt konsultacyjny ŚRODEK, w którym prowadzone są działania upowszechniające ideę rewitalizacji oraz dyżuruje doradca ds. rewitalizacji.
Szeroka zawartość programu rewitalizacji Szczecina to przede wszystkim wnikliwa analiza bieżącej sytuacji miasta oceniana wieloaspektowo (36 rodzajów danych źródłowych – str. 94-95 opracowania).
Zbadanych zostało 5 podstawowych sfer funkcjonowania aglomeracji: sfera społeczna, gospodarcza, środowiskowa, przestrzenno-funkcjonalna i techniczna. Autorzy opracowania użyli 25 różnych wskaźników (str. 146-147 opracowania), których wyniki utworzyły diagnozę miasta.
Na podstawie zebranych danych i wniosków z nich płynących dokonano wyboru 3 najbardziej zdegradowanych jednostek urbanistycznych z ogólnej liczby 37 osiedli Szczecina (obszar rewitalizacji) i po raz kolejny poddano je wnikliwej diagnostyce (str. 163-198 opracowania).
Obszar rewitalizacji obejmuje osiedla: Centrum, Śródmieście-Zachód i Turzyn. Jego łączna powierzchnia obejmuje 3,13 km2, co stanowi 1,04% powierzchni miasta. Zamieszkuje go ponad 51 tys. osób.
Wykonane badanie obszaru rewitalizacji, charakteryzujące się zarówno pogłębioną analizą jak i szeroką perspektywą, ujawniło krytyczne problemy obszaru rewitalizacji (str. 177-178, 183, 185-186, 192-193, 198 opracowania), których specyfika umożliwiła opracowanie zarówno ogólnej wizji jak i poszczególnych celów procesu rewitalizacji.
Dla wyznaczonego obszaru rewitalizacji opracowano następującą wizję:
WIZJA OBSZARU REWITALIZACJI
W 2023 roku centrum Szczecina charakteryzować się będzie zmniejszeniem skali negatywnych zjawisk społecznych, w szczególności bezrobocia, ubóstwa, uzależnień. W tej części miasta realizowana będzie skuteczna polityka pomocy społecznej osobom zagrożonym wykluczeniem społecznym, w tym osobom starszym, samotnym, chorym, niepełnosprawnym. Nastąpi zwiększenie spójności społecznej oraz wzrost aktywności społecznej mieszkańców. Zatrzymany i odwrócony zostanie negatywny trend spadku liczby mieszkańców, a centrum miasta stanie się pożądanym miejscem do zamieszkania. Obszar rewitalizacji będzie przestrzenią, w której realizowany będzie model zarządzania miastem oparty na partycypacji społecznej. Obszar rewitalizacji charakteryzować się będzie rosnącą jakością przestrzeni mieszkaniowych jak też przestrzeni publicznych oraz oferty usługowej, kulturalnej, rekreacyjnej, edukacyjnej. Na obszarze rewitalizacji widoczny będzie dynamiczny wzrost aktywności gospodarczej, mając na względzie znaczenie i rolę centrum miasta, jako przestrzeni wizerunkowej metropolii szczecińskiej i jego funkcję usługową oraz związki funkcjonalne z bliższym i dalszym otoczeniem. Na jakość życia na obszarze rewitalizacji wpływać będzie poprawiający się stan środowiska.
Cele rewitalizacji dla wyznaczonego obszaru możliwe są do osiągnięcia dzięki realizacji projektów przedsięwzięć rewitalizacyjnych. W szczecińskim LPR znalazło się 70 projektów podstawowych, których wartość oszacowano na ok. 256 mln zł. Wartość pozostałych 47 przedsięwzięć uzupełniających wynosi ok. 593 mln zł.
Mimo wymaganych prawem wymogów formalnych dokumentu, Lokalny Program Rewitalizacji Szczecina należy do tych żywych dokumentów strategicznych miasta, który powstał dla lokalnej społeczności, w oparciu o jej ujawnione i zgłoszone w trakcie opracowania potrzeby, uwagi i opinie lokalnych podmiotów oraz przy aktywnym udziale mieszkańców. Realizacja założonych celów należy do największych wyzwań w dotychczasowej historii miasta.