Rewitalizacja Alei Wojska Polskiego w Szczecinie
Obszar Alei Wojska Polskiego w Szczecinie na odcinku od Placu Szarych Szeregów do Placu Zwycięstwa obejmuje znaczącą część centralnego fragmentu XIX-wiecznej śródmiejskiej zabudowy kwartałowej o wysokich walorach historycznych, pełniącej po wojnie funkcję ogólnomiejskiego centrum usługowo-mieszkaniowego. Z uwagi na nawarstwione problemy społeczno-gospodarcze, zły stan zabudowy i infrastruktury technicznej, w Lokalnym Programie Rewitalizacji dla Miasta Szczecin obszar ten wskazano jako priorytetowe miejsce koncentracji i przyśpieszenia prowadzonych od lat działań rewitalizacyjnych.
Wzdłuż śródmiejskiego odcinka Alei prowadzone są już prace mające na celu zrównoważony rozwój obszaru jako dzielnicy mieszkaniowo-usługowej, atrakcyjnej dla mieszkańców, przedsiębiorców i odwiedzających. Od lat 90 XX w. w Szczecinie podejmowane są działania rewitalizacyjne w Śródmieściu. W ostatnich latach przy Alei Wojska Polskiego prowadzone były działania w kwartałach nr 22 i 21 śródmiejskiej zabudowy oraz utworzono deptak pomiędzy nimi. Obecnie realizowany jest projekt kompleksowej rewitalizacji w kwartałach nr 23 i 40 (Szczecińskie TBS i TBS Prawobrzeże).
W związku z przeprowadzonymi w ubiegłych latach procesami rewitalizacji w kwartałach zlokalizowanych przy Alei Wojska Polskiego podjęto decyzję o zagospodarowaniu przestrzeni publicznych w obszarze Alei.
W listopadzie 2014 r., w trakcie „Westiwalu Architektury”, zorganizowanego przez Stowarzyszenie Architektów Polskich Odział Szczecin przedstawiono pomysł przeanalizowania obszaru Alei Wojska Polskiego pod kątem możliwości przywrócenia jej śródmiejskiego charakteru, wzorowanego na dobrze funkcjonujących europejskich miastach. Konferencja stała się początkiem dyskusji na temat rewitalizacji Alei.
W ramach włączenia społecznego w proces rewitalizacji w 2014 r. odbyły się warsztaty i spotkania dla mieszkańców pn. „Moja ulica, moje miasto”, których tematem przewodnim była Aleja Wojska Polskiego.
W 2015 roku opracowywano także analizy komunikacyjne dotyczące przekształcenia układu komunikacyjnego Alei oraz przeprowadzono badania socjologiczne wśród mieszkańców obszaru i miasta pn. „Śródmiejski odcinek Alei Wojska Polskiego w oczach mieszkańców Szczecina”, mające jak najszerzej włączyć w proces lokalną społeczność i wywołać dyskusję nad przyszłym kształtem Alei. Badania wykonano na grupie ponad 1000 mieszkańców miasta, Śródmieścia i Alei Wojska Polskiego, jak również wśród przedsiębiorców prowadzących działalność na Alei.
Wszystkie dotychczasowe działania Gminy dotyczące procesu rewitalizacji Alei były również przedstawiane mieszkańcom i podmiotom zainteresowanym tym procesem podczas otwartych spotkań połączonych z dyskusją w urzędzie miasta oraz na terenie rewitalizowanym. Sukcesywnie organizowane są także otwarte spotkania w celu bieżącej wymiany informacji pomiędzy władzami miasta a uczestnikami procesu rewitalizacji, które cieszą się wysoką frekwencją i wywołują pożądaną dyskusję.
Koncepcja projektu pn. „Rewitalizacja obszaru przestrzeni publicznej i zabudowy śródmiejskiego odcinka Alei Wojska Polskiego w Szczecinie” w ramach Modelowej Rewitalizacji Miasta obejmuje przygotowanie aktualizacji Lokalnego Programu Rewitalizacji dla Miasta Szczecin. Opracowany dokument będzie stanowił podstawę realizacji procesu rewitalizacji obszaru przestrzeni publicznej i zabudowy mieszkalno-usługowej śródmiejskiego odcinka Alei Wojska Polskiego w Szczecinie. Działania będą obejmowały przygotowanie procesu rewitalizacji obszaru kryzysowego w zakresie projektów inwestycyjnych i nieinwestycyjnych w obszarze wszystkich sfer procesu rewitalizacji, tj. społecznej, gospodarczej, przestrzenno-technicznej i środowiskowej przy włączeniu społeczności lokalnej.
W ramach realizacji projektu w zakresie kształtowania przestrzeni wykonane zostaną opracowania analityczne, koncepcyjne i projektowe dotyczące zagospodarowania przestrzeni publicznych i półpublicznych, uspokojenia ruchu samochodowego, ograniczenia zanieczyszczenia powietrza, wypracowania standardów estetycznych. Szczególnie istotna będzie tutaj współpraca ze wspólnotami mieszkaniowymi, zarządcami nieruchomości, właścicielami i użytkownikami lokali i budynków w celu wypracowanie modelu działania (przygotowania, finansowania i realizacji przedsięwzięć) w zakresie podniesienia jakości Alei.
W sferze gospodarczej przeprowadzone zostaną inwentaryzacje i analizy dotyczące lokali usługowych oraz przygotowany zostanie projekt współpracy z przedsiębiorcami mający na celu wspólną promocję obszaru, zachęcenie mieszkańców i turystów do „wstąpienia do Śródmieścia” i skorzystania z usług drobnych przedsiębiorców tam zlokalizowanych.
Przeprowadzone zostaną także analizy w zakresie możliwości zaangażowania podmiotów ekonomii społecznej, opracowania programu funkcjonowania świetlicy środowiskowej spełniającej potrzeby mieszkańców, opracowania programów społecznych w celu przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu i służące aktywizacji społecznej i zawodowej oraz przygotowanie działań edukacyjnych i prorozwojowych. Podjęte zostaną także działania zmierzające do podniesienia atrakcyjności oferty kulturalno-usługowej obszaru poprzez zbadanie dostępnej oferty usługowej i potrzeb mieszkańców w oparciu o potencjał miejsca i instytucje kultury.
Wypracowane w trakcie prac rozwiązania, modele i standardy postępowania mają na celu kompleksowe przygotowanie Gminy Miasto Szczecin do realizacji zamierzeń rewitalizacyjnych prowadzących do wyprowadzenia obszaru zdegradowanego z kryzysu w sposób modelowy, możliwy do zastosowania na obszarze Szczecina i innych gmin
Możemy wymienić następujące etapy realizacji:
Głos Rad Osiedli
Zebranie opinii i propozycji dotyczących rewitalizacji alei Wojska Polskiego od szczecińskich Rad Osiedli.
Badania ruchu
Model ruchu dla Śródmieścia uwzględniający zmiany na Alei Wojska Polskiego, analiza parkowania w Śródmieściu, koncepcja uspokojenia ruchu i zwiększenia dostępności komunikacji publicznej w obszarze rewitalizacji.
Konkurs architektoniczno – urbanistyczny na opracowanie koncepcji zagospodarowania przestrzeni publicznych w Śródmieściu (w tym przygotowanie modelu 3D obszaru objętego konkursem)
Przedmiotem konkursu będzie opracowanie szczegółowej koncepcji programowo-przestrzennej zagospodarowania przestrzeni publicznych Alei Wojska Polskiego, w szczególności dotyczących aranżacji Alei Wojska Polskiego na odcinku od Placu Zwycięstwa do Placu Szarych Szeregów,Placu Zgody, placu u zbiegu ulicy Ściegiennego i Królowej Jadwigi (dawna „ściana płaczu”), placu u zbiegu ulicy Obrońców Stalingradu i Alei Wojska Polskiego, odcinka ul. Śląskiej bez przejazdu (od ul. Więckowskiego do terenu za wieżowcami) wraz z terenem za wieżowcami.
Opracowanie dokumentacji projektowej
Inwentaryzacja infrastruktury podziemnej ,badania geologiczne, projekty zagospodarowania 3 placów przy Alei Wojska Polskiego, tj. Placu Zgody, placu u zbiegu ulicy Ściegiennego i Królowej Jadwigi oraz placu u zbiegu ulicy Obrońców Stalingradu i Alei Wojska Polskiego oraz ulic sąsiadujących z Aleją Wojska Polskiego.
Koncepcja zagospodarowania wnętrz kwartałów zlokalizowanych przy Alei Wojska Polskiego
Opracowanie koncepcji zagospodarowania wnętrz kwartałów nr 9, 8, 25, 24, 38.
Ekspertyzy techniczne, inwentaryzacja budowlana i audyty energetyczne komunalnych oficyn mieszkalnych we wnętrzach kwartałów zlokalizowanych przy Alei Wojska Polskiego (17 budynków)
Analiza zadłużenia lokali komunalnych na obszarze rewitalizacji
Przygotowanie propozycji prawno-finansowych oddłużenia.
Prowadzenie punktu konsultacyjnego na obszarze rewitalizacji
Działanie zostało zgłoszone do Programu współpracy Gminy Miasto Szczecin z organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego na 2017 rok. W otwartym konkursie ofert zostanie wybrana organizacja, która będzie prowadziła punkt konsultacyjny. Opracowanie dokumentacji projektowej adaptacji pomieszczenia na potrzeby punktu.
Projekt pn. „Wstąp do Śródmieścia”
Inwentaryzacja i analiza potencjału lokali usługowych na obszarze rewitalizacji, w tym pustostanów. Współpraca z przedsiębiorcami i instytucjami funkcjonującymi na alei, mieszkańcami i Radą Osiedla. Przygotowanie map informacyjnych przedstawiających w czytelny sposób podstawowe dane dotyczące zlokalizowanych na obszarze usług i umieszczenie ich w przestrzeni publicznej.
Analiza wykorzystania potencjału lokalowego na potrzeby utworzenia miejsca organizacji wydarzeń kulturalnych
Działanie zmierzające do podniesienia atrakcyjności oferty kulturalno-usługowej obszaru poprzez zbadanie dostępnej oferty usługowej i potrzeb mieszkańców w oparciu o potencjał miejsca.
Warsztaty i spotkania z mieszkańcami
Spotkania przy współpracy z organizacjami pozarządowymi, Radą Osiedla i uczelniami wyższymi, w programie porady prawne, spotkania z ekspertami z danych dziedzin, przeprowadzenie badań socjologicznych i ankietowych, wywiadów.
Analiza możliwości aktywizacji zawodowej mieszkańców obszaru rewitalizacji
Opracowanie działań dotyczących w szczególności osób długotrwale bezrobotnych oraz po 50. roku życia wraz z propozycjami działań aktywizujących. Przygotowanie programu animacji społecznej w procesie rewitalizacji i jego realizacja.